Doç. Dr. Hülya ŞAHİN
Özet
Bronşektazi, kronik öksürük, balgam çıkarma, dispne, yorgunluk, tekrarlayan alevlenmeler ve egzersiz intoleransı nedeniyle hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyen kronik ve ilerleyici bir akciğer hastalığıdır. Bronşektazi tedavisinin amacı, hastalığın progresyonunu yavaşlatmak, yaşam kalitesini iyileştirmek, semptomları hafifletmek, alevlenmelerin sıklığını azaltmaktır. Bronşektazi yönetiminde, sadece farmakolojik tedavi yetmez, hava yolu temizleme teknikleri, egzersiz eğitimi ve pulmoner rehabilitasyonun (PR) tedaviye eklenmesi gerekir. Bronşektazili hastalarda düzenli olarak yapılması önerilen hava yolu temizleme tedavisinin çok sayıda tekniği vardır, ancak hiçbirinin diğerine üstünlüğü yoktur. Hastalar kendi seçtikleri hava yolu tekniğini, bağımsız olarak kullanmaya teşvik edilmelidir. Hasta yorgun, dispneik veya alevlenme döneminde ise manuel teknikler uygulanabilir. Egzersiz eğitimi tek başına uygulanabildiği gibi PR programı içinde de verilebilir. Egzersiz eğitiminin esasları, KOAH hastalarına uygulanan programla benzerdir. Denetimli egzersiz haftada en az iki kez verilmeli, program süresi altı-sekiz hafta olmalıdır. Alevlenme döneminde, hava yolu temizleme teknikleri güvenle uygulanabilirken, ilerleyici, aerobik egzersiz eğitimi önerilmez. Egzersiz toleransında kısıtlılık veya efor sırasında dispne yaşayan hastalara önerilen PR programları, egzersiz eğitimi yanısıra öz yönetim eğitimi ve davranış değişikliği gibi birçok bileşeni içerir. Güncel klavuzlar, bronşektazili hastaların, genel bakımın bir parçası olarak PR programlarına dahil edilmesini önermektedir.